Czytaj więcej
Projekt jest realizowany przez Wydział Farmaceutyczny Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i jest poświęcony problemowi obecności farmaceutyków w Morzu Bałtyckim. Celem projektu jest rozpoznanie skali tego zjawiska oraz pokazanie, jak zanieczyszczenia farmaceutyczne mogą wpływać na ekosystem morski. Projekt łączy badania środowiskowe z działaniami edukacyjnymi, zwracając uwagę na rolę prawidłowej utylizacji leków i codziennych wyborów w ochronie środowiska morskiego.
Dzięki połączeniu nauki i edukacji PharmaSea dostarcza rzetelnych danych, a jednocześnie buduje świadomość społeczną dotyczącą odpowiedzialnego korzystania z farmaceutyków. Projekt pokazuje, że realna ochrona Bałtyku zaczyna się od wiedzy i codziennych decyzji podejmowanych w naszych domach.
PharmaSea powstał z troski o Morze Bałtyckie i potrzeby zrozumienia zmian, które wpływają na jego ekosystem. Coraz więcej substancji, które na co dzień pomagają ludziom, np. leków przeciwbólowych czy antybiotyków, trafia do środowiska wodnego i pozostaje w nim na długo. Chcemy zrozumieć, jak ta niewidoczna na pierwszy rzut oka obecność farmaceutyków wpływa na życie morskich organizmów i całą delikatną równowagę Bałtyku.
Farmaceutyki trafiają do morza głównie poprzez ścieki oraz niewłaściwe pozbywanie się przeterminowanych leków. Bałtyk, jako morze półzamknięte, nie ma możliwości skutecznego usuwania tych substancji, dlatego zanieczyszczenia kumulują się w wodzie, osadach dennych i organizmach morskich. Nawet bardzo niskie stężenia leków mogą zaburzać rozwój zwierząt, stopniowo osłabiając cały ekosystem. To proces powolny, często niewidoczny, ale jego skutki mogą być trwałe.
Dlatego wierzymy, że same badania nie wystarczą. Równie ważne jest zrozumienie, jak nasze codzienne wybory wpływają na środowisko. Analizując wiedzę i postawy mieszkańców Pomorza, chcemy pokazać, że każdy z nas ma realny wpływ na stan Bałtyku – choćby poprzez właściwy sposób utylizacji niepotrzebnych leków.
Pierwszym celem projektu jest sezonowy monitoring obecności farmaceutyków w wodach Morza Bałtyckiego oraz w tkankach wybranych organizmów morskich. Badania prowadzone będą na obszarach Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego. Obiektem analiz będą kraby wełnistoszczypce (Eriocheir sinensis) występujące głównie w Zalewie Wiślanym Drugim badanym gatunkiem będą krabiki amerykańskie (Rhithropanopeus harrisii) zbierane z Zatoki Gdańskiej. Do analiz porównawczych wybrano wodę i kraby wełnistoszczypce z rzeki Kleine Nete, Grobbendonk (Belgia).
.svg){kind=icon}
Projekt zakłada przeprowadzenie badań ankietowych wśród Polaków, ze szczególnym uwzględnianiem mieszkańców województwa pomorskiego, w celu oceny wiedzy i postaw dotyczących zanieczyszczenia środowiska farmaceutykami oraz zasad prawidłowej utylizacji leków. Analiza wyników pozwoli zidentyfikować najczęstsze nieprawidłowe praktyki (takie jak wyrzucanie leków do odpadów komunalnych czy wylewanie ich do kanalizacji), oraz wskaże grupy społeczne wymagające szczególnego wsparcia edukacyjnego.
Na podstawie wyników badań środowiskowych i ankietowych zaplanowane zostaną działania informacyjno-edukacyjne, obejmujące prelekcje, warsztaty, webinaria oraz dystrybucję materiałów edukacyjnych. Ich celem jest zwiększenie wiedzy mieszkańców Pomorza na temat zagrożeń wynikających z obecności farmaceutyków w środowisku oraz promowanie odpowiedzialnych postaw w zakresie utylizacji leków.
Interdyscyplinarny zespół ekspertów Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego wspierany przez partnerów krajowych i zagranicznych.
Dokumentacja wizualna procesu badawczego: od terenowego poboru próbek wody i krabów, po zaawansowane analizy laboratoryjne. Zobacz kulisy naszej pracy.
Poprzez warsztaty, pikniki naukowe i bezpośrednie spotkania budujemy świadomość ekologiczną mieszkańców Pomorza oraz promujemy bezpieczną utylizację farmaceutyków.
Badanie postaw i świadomości społecznej. Diagnozujemy rzeczywisty poziom wiedzy na temat zagrożeń środowiskowych, co stanowi fundament do projektowania skutecznych kampanii edukacyjnych.
Projekt realizowany jest dzięki wsparciu Fundacji ORLEN dla Pomorza, która angażuje się w ochronę środowiska i zrównoważony rozwój regionu Morza Bałtyckiego. Przyznany grant umożliwia prowadzenie badań naukowych oraz działań edukacyjnych odpowiadających na realne wyzwania środowiskowe.
Harmonogram projektu obejmuje kolejne etapy:
od przygotowania zaplecza badawczego, przez sezonowe badania terenowe i laboratoryjne, po działania edukacyjne. Taki układ pozwala śledzić zmiany w środowisku w czasie i równolegle reagować poprzez działania informacyjne.
Sprawdź postępy prac i nadchodzące wydarzenia.
Inicjatywa badawcza Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Analizujemy obecność farmaceutyków w wodach i skorupiakach Bałtyku. Równolegle badamy wiedzę i praktyki społeczne dotyczące utylizacji leków oraz ich wpływ na środowisko morskie.
